Usługodawca
Spis treści
Definicja
Usługodawca - osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która prowadząc, chociażby ubocznie, działalność zarobkową lub zawodową świadczy usługi drogą elektroniczną; (Dz.U.2020.344 j.t.).
Obywatel– petent czy klient
Wyżej podana definicja, pochodząca z ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, wskazuje na przedsiębiorców i podmioty prowadzące działalność zarobkową lub zawodową. Trudno w niej dopatrzyć się organów władzy publicznej. Faktem niezaprzeczalnym jednak jest, że obecnie przekształcanie się administracji z „papierowej” w „elektroniczną” zupełnie zmieniło sposoby jej działania i charakter, mimo iż nie zmieniło jej zadań ani kompetencji. W nowoczesnej e-administracji obywatel przestaje być „petentem” – starającym się, ubiegającym o coś, a staje się jej „klientem”, podatnikiem, który płaci – i ma prawo wymagać. Te same zadania administracji przy innym pojmowaniu osoby obsługiwanego zmieniają zupełnie relacje. Właśnie zastosowanie technologii informacyjnych staje się kluczowe w przekształcaniu administracji władczej, opresywnej w nowoczesną, służebną w stosunku do obywatela. To nie tylko nowoczesna technologia, której zastosowanie umożliwiło w ogóle zmianę sposobu obsługi interesanta (pojmowanego jako klienta urzędu), technologii umożliwiającej także zmianę „petenta” w „klienta”, ale rzeczywisty udział obywateli w procesach zarządzania lokalnego stanowi o przemianie cywilizacyjnej.
Wpływ technologii na zmianę sposobu wykonywania prawa
Zmiany dokonują się poprzez poprawę udostępniania informacji (Biuletyn Informacji Publicznej, podmiotowe strony WWW), co umożliwia lepszą orientację obywateli w procesach zarządzania, umożliwia realizację budżetu partycypacyjnego itd. Jeszcze większe znaczenie mają systemy dedykowane, tworzone przez usługodawców w celu realizacji drogą elektroniczną konkretnych, pojedynczych usług – już nie tylko informacyjnych, ale transakcyjnych czy wręcz zintegrowanych. Istotą przemiany jest zrozumienie, że technologie informacyjne zostały wprowadzone nie w celu zmiany techniki pracy biurowej, lecz w celu zmiany sposobu wykonywania prawa. W takim układzie jest zupełnie bez znaczenia kto jest usługodawcą – czy będzie to usługodawca rozumiany wąsko, jak w definicji podanej na wstępie (np. bank), czy usługodawca rozumiany szeroko – jako dowolny podmiot świadczący usługi drogą elektroniczną – bez zawężeń.
Jeśli wnikliwie przyjrzymy się administracji dobrze zinformatyzowanej, to dostrzeżemy wpływ technologii na zmianę sposobu wykonywania prawa. Dobrym i powszechnie znanym przykładem są e-deklaracje – usługi mogące stanowić wzór stosowania zabezpieczeń integralności i niezaprzeczalności dokumentu adekwatnych do sytuacji i rodzaju usługi. Usługobiorca (podatnik) nie musi posiadać żadnych specjalnych narzędzi, certyfikatów, nie musi stawiać się osobiście w jakimkolwiek urzędzie skarbowym, gdyż wszelkie dane aktualnie wymagane składa bezpośrednio do będącego usługodawcą Ministerstwa Finansów posługując się elektronicznym dokumentem oraz e-usługą udostępnioną przez wspomniane ministerstwo, a także danymi autoryzującymi, znanymi tylko sobie – i natychmiast otrzymuje Urzędowe poświadczenie odbioru (UPO) w formie niezaprzeczalnego dokumentu elektronicznego. Dokument ten zawiera wszelkie dane związane zarówno ze złożoną e-deklaracją, jak i samym dokumentem poświadczającym złożenie e-deklaracji, którego złożenie spowodowało wygenerowanie UPO przez system teleinformatyczny Ministerstwa Finansów. Usługodawca udostępnił więc kompletną e-usługę – łącznie z wszystkimi dokumentami i zabezpieczeniami integralności niezbędnymi w jej realizacji.
Systemy dedykowane – ściśle sparametryzowane usługi
Usługodawcy, tworząc systemy dedykowane, konstruują je w celu realizacji ściśle określonych, sparametryzowanych usług, przeznaczonych dla usługobiorców będących albo osobami fizycznymi, albo przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą, albo osobami prawnymi mającymi lub niemającymi osobowości prawnej. Takie rozróżnienia grup użytkowników stosowane są powszechnie. Usługodawca – w celu umożliwienia usługobiorcom kontaktów tworzy „interfejsy” – miejsca składania dokumentów w postaci papierowej i elektronicznej, miejsca świadczenia usług drogą elektroniczną, a także miejsca publikacji informacji przeznaczonej dla interesantów.
