Forma pisemna
Forma pisemna – tu: sposób wyrażenia informacji jako utrwalonej, zapisanej, nieulotnej, w przeciwieństwie do formy ustnej, która jest sposobem wyrażenia, przekazania informacji bez jej utrwalenia na jakimkolwiek nośniku trwałym.
Uwaga: sposobu wyrażenia informacji nie należy mylić z formą czynności prawnej. Podobieństwo określeń może być mylące, dlatego postuluje się redefinicję sformułowań zakorzenionych w przeszłości, w której nie istniały jeszcze środki komunikacji elektronicznej ani elektroniczny zapis informacji.
Forma pisemna rozumiana jako forma czynności prawnej stosowana jest powszechnie w celu zapewnienia dowodowości postępowania – i w takim znaczeniu występuje w przepisach prawa. Najczęściej mamy do czynienia z formą pisemną zwykłą. Każdy prawnik wie, co pojęcie to oznacza i potrafi dodać jeszcze trzy inne pokrewne: formę pisemną z datą pewną, formę pisemną z podpisami urzędowo lub notarialnie poświadczonymi oraz formę pisemną aktu notarialnego. Formy te różnią się od siebie procedurą ich realizacji (są czynnościami wykonywanymi w odniesieniu do dokumentów w pewnej procedurze), a tym samym różnią się od siebie tzw. „mocą dowodową” i skutkami prawnymi, ale mają jedną istotną, kluczową cechę wspólną – są formami wykorzystującymi dokumenty – czyli treści utrwalone, nieulotne, co do których prawdziwości istnieje pewność wynikająca z procedury ich wytworzenia.
Dokumenty są utrwalane w różny sposób i ów proces utrwalania – a ściślej procedura realizacji tych form stanowi o tym, czy dane czynności prawne w ogóle będą ważne, i jak mocne będą dowodowo. Wspólną cechą wszystkich form pisemnych jest to, że przekaz informacji (ich treść) zapisany jest za pomocą słów, cyfr, i innych znaków alfanumerycznych utrwalonych w sposób umożliwiający wielokrotne odczytanie i powielenie a także przekazanie. Nie jest istotne, czym treść wspomnianych dokumentów jest zapisana (tzn. jakim narzędziem czy urządzeniem do pozostawiania znaków – rylcem, długopisem, tuszem, laserem), na czym jest napisana (tzn. na jakim nośniku – papierze, korze brzozowej, skórze, tkaninie, plastiku, dysku magnetycznym), w jakim języku, jak wielkimi znakami, jaką czcionką, ręcznie czy maszynowo, powoli czy szybko itd. Istotne jest natomiast, że pismo jest utrwalone i wyrażone w sposób umożliwiający jego ponowne jednoznaczne odczytanie w znaczeniu, w jakim zostało zapisane.
